این نوع از ترانسفورماتورها به گونهای هستند که سیم پیچهای آن در دیالکتریک مایع غوطهور نمیباشند، بلکه از مواد جامد جهت این امر استفاده می شود. از این نوع ترانسفورماتورها در بدترین شرایط محیطی، آب و هوایی و آتش سوزی بهره برداری می شود، لذا ایمن ترین و قابل اطمینان ترین نوع ترانسفورماتور توزیع می باشد، قسمت های مختلف آن با توجه به شکل عبارتند از :

-
ترمینال فشار ضعیف
-
ترمینال فشار قوی
-
بوبین فشار ضعیف
-
بوبین فشار قوی
-
لینک تپ چنجر غیر قابل تغییر تحت پتانسیل
-
هسته
-
فریم هسته
-
چرخهای دو جهته
-
ترمینال زمین
-
قلابهای حمل
-
پلاک مشخصات
-
جعبه مدار کمکی
کاربرد ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی
ترانسفورماتورهای خشک رزینی در مکان هایی که ترانسفورماتورهای روغنی مشکل آفرین هستند می توانند مورد استفاده قرار گیرند، برخی از این مکان ها عبارتند از:
· ساختمانهای بلند و برجهای مسکونی تجاری
· کاربردهای مختلف صنعتی، معادن، صنایع پتروشیمی، صنایع مختلف نفتی (سکوهای نفتی)
· فرودگاه ها، راه آهن ها، کشتی ها
· نیروگاه ها، پست های توزیع سیار (موبایل)، کمپکت و پکیج
لازم به ذکر است قابلیت نصب ترانسفورماتورهای نوع خشک در نزدیکی مصرف کنندگان، امکان استفاده از طرح های جدید تاسیسات الکتریکی را برای کاهش تلفات، هزینه کابل ها و تجهیزات جانبی فراهم ساخته است، همچنین با توجه به محل نصب و شرایط محیطی، ترانسفورماتورهای خشک رزینی می توانند در داخل محفظه فلزی نصب گردند. این محفظه برای جلوگیری از خطرات احتمالی، نفوذ آب، جلوگیری از ورود اشیاء خارجی و حفاظت در برابر ضربات ناگهانی استفاده میشود.
دسته بندی ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی براساس کلاس محیطی
دسته بندی ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی براساس محیطی و شرایط محل نصب عبارتند از:
E0: قابل نصب در محیط داخلی یا Indoor، در محیط خشک و بدون آلودگی.
E1: قابل نصب در محیط با آلودگی کم و با امکان تقطیر روی ترانسفورماتور.
E2: قابل نصب در محیط با آلودگی بالا و تقطیر مکرر و یا هردوی آنها.
تفکیک ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی بر اساس کلاس آب و هوایی
تفکیک ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی بر اساس کلاس آب و هوایی به این شرح می باشد:
C1: ترانسفورماتور برای کارکرد در دمای محیط تا -5 درجه سانتیگراد مناسب است و ممکن است در خلال انبارش و حمل در معرض دمای -25 درجه سانتیگراد قرار گیرد.
C2: ترانسفورماتور برای کارکرد، انبارش و حمل و نقل در دمای محیط تا -25 مناسب میباشد.
تقسیم بندی ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی از نظر مقاومت در برابر آتش سوزی
طبقه بندی ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی از نظر مقاومت در برابر آتش سوزی شامل کلاس های:
F0: در این کلاس در محیط نصب ترانسفورماتور ریسک آتشسوزی وجود ندارد و تمهیدات خاصی برای مهار آتش سوزی اعمال نمیگردد.
F1: محیط نصب ترانسفورماتور در معرض خطر آتش سوزی قرار دارد و تمهیدات خاصی جهت جلوگیری از اشتعال ترانسفورماتور صورت می گیرد.
در جدول زیر مشخصات فنی ترانسفورماتورهای توزیع خشک رزینی ساخت کارخانه ایران ترانسفو شامل اطلاعاتی همچون گروه برداری، درصد امپدانس اتصال کوتاه، تلفات بی باری، تلفات بارداری برحسب قدرت ترانسفورماتور آورده شده است.
مشخصات عمومی ترانسفورماتورهای خشک رزینی 20/0.4KV شرکت ایران ترانسفو با سیم پیچی آلومینیومی
تلفات بار (PK) برحسب Kw |
تلفات بی باری (PO) برحسب Kw |
درصد امپدانس اتصال کوتاه (Uk) |
گروه اتصال |
قدرت ترانسفورماتور (KVA) |
2.9 |
0.75 |
6 |
Dyn5 |
160 |
3.6 |
0.75 |
6 |
Dyn5 |
200 |
4.1 |
0.95 |
6 |
Dyn5 |
250 |
4.6 |
1.1 |
6 |
Dyn5 |
315 |
5.95 |
1.2 |
6 |
Dyn5 |
400 |
7 |
1.45 |
6 |
Dyn5 |
500 |
8.65 |
1.8 |
6 |
Dyn5 |
630 |
10.15 |
2.05 |
6 |
Dyn5 |
800 |
11.6 |
2.4 |
6 |
Dyn5 |
1000 |
13.5 |
2.45 |
6 |
Dyn5 |
1250 |
16.7 |
3.3 |
6 |
Dyn5 |
1600 |
*تلفات بار با توجه به استاندارد مربوطه در دمای 120◦C ارائه شده است.
مزایای ترانسفورماتور خشک رزینی در مقایسه با نوع روغنی
· داشتن ویژگی هایی همچون:
· مقاومت در برابر رطوبت
· عدم ایجاد آلودگی های زیست محیطی
· مقاومت در برابر اتصال کوتاه
· سهولت در نصب و بهره برداری
· عدم یخ زدگی تا دمای -25 درجه سانتیگراد
· قابل استفاده بودن در محیط های گرم تا دمای 55 درجه سانتیگراد
· عملکرد خوب در برابر لرزش ها و تکان های شدید
· بی نیاز بودن به سرویس و نگهداری چشم گیر
· امکان نصب در مجاورت مصرف کننده و در نتیجه کاهش تلفات
· ایمنی بیشتر و مناسب بودن برای نصب در فضاهای محدودی که نصب ترانسفورماتورهای روغنی میسر نمی باشد
· مقاومت فوق العاده در برابر آتش سوزی
از مهمترین و عمده ترین مزایای ترانسفورماتورهای خشک رزینی محسوب می شود. مهمترین تفاوت ترانسفورماتور خشک رزینی با نوع روغنی در عدم وجود روغن می باشد و این تفاوت مزایایی را برای این نوع ترانسفورماتور ایجاد کرده است که عبارتند از:
· مقاوم در برابر آتشسوزی و مبری از توسعه آتش
· قابلیت نگهداری، نصب و بهره برداری در محیط کاملا گرم و مرطوب و محدود
· امکان نصب در نزدیک ترین موقعیت مراکز بار و مصرف
· عدم آلودگی برای محیط زیست در زمان بهره برداری
· کم صدا و آرام
· استفاده از مواد غیر سمی
· استقامت بالا در شرایط اتصال کوتاه
· عدم نیاز به سرویس و نگهداری پس از نصب
· کاهش هزینه توزیع انرژی
· نصب آسان
· تلفات پایین
· عملکرد بدون تخلیه جزئی
مرجع: ترانسفورماتورهای توزیع، مصطفی مجیدنیا، انتشارات دایره دانش